Tempo rozwoju rynku e-commerce, podobnie jak nasycenie sklepami internetowymi, daje Czechom miejsce w europejskiej czołówce. Czesi preferują lokalne sklepy, a przed zakupami często porównują produkty.
Liczba czeskich e-sklepów wynosi prawie 51 tys. (stan na maj 2022, dane za Česká-ecommerce.cz). W kraju zamieszkałym przez 10,7 mln osób, na 1000 mieszkańców przypada aż 5 sklepów internetowych. To europejski rekord. Dla porównania, w Polsce jest około 52 tys. sklepów, co daje wynik 1,3 sklepów na 1000 mieszkańców (wg Dun & Bradstreet).
Udział e-commerce w całkowitym handlu detalicznym w Czechach sięga 13,5 proc. Obroty czeskiego rynku do początku maja 2022 r. wynosiły 67 mld koron (12,5 mld złotych) – wynika z publikowanych na bieżąco danych projektu Česká-ecommerce.cz (serwis to efekt współpracy Shoptet.cz, największego dostawcy rozwiązań e-sklepów i Zboží.cz, największej porównywarki towarów). Według prognozy do końca roku obroty mają osiągnąć rekordowe 222 mld koron.
Jeszcze w 2016 r. wartość czeskiego rynku e-commerce wynosiła 98 mld koron, aby w 2020 r. osiągnąć 196 mld koron, wynika z analizy czeskiego stowarzyszenia e-commerce APEK. Z 17-proc. dynamiką rocznego wzrostu Czechy są jednym z najszybciej rozwijających się rynków e-commerce w Europie.
Wg danych Eurostatu, w 2021 roku w sieci kupowało 75 proc. Czechów (w Polsce 61 proc., średnia europejska to 74 proc.), i był to skok o 25 punktów procentowych w ciągu pięciu lat. Średnia wartość zamówienia to 1677 koron (318 zł), a średni roczny wydatek na zakupy online na osobę wynosi 8794 koron (1670 zł).
Z kolei z analizy “E-commerce Payments Trends” opracowanej przez J.P. Morgan wynika, że w 2019 r. Czesi wydawali na zakupy online 737 euro, przy średniej europejskiej 2186 euro. Poza różnicą w sile nabywczej czeskiego portfela, mniejszą kwotę przypisuje się też sympatii Czechów do kupowania w internecie tanio.
Najpierw porównanie, potem wydawanie
Specyfiką czeskiego rynku e-commerce jest brak jednego silnego lidera, ale także brak mocnej pozycji Google. Najpopularniejszą wyszukiwarką jest Seznam.cz, a najpopularniejszy marketplace to Aukro.cz.
Czesi kupują w lokalnych e-sklepach, a przed zakupami chętnie korzystają z porównywarek sprawdzając ceny i opinie. Najpopularniejsze porównywarki to Heureka.cz (korzysta z niej 53 proc. internautów), Zbozi.cz (42 proc), Glami.cz (30 proc.), Hledejceny.cz (3 proc.), Srovname.cz (2 proc.).
Największym graczem w Czechach jest istniejący od 2006 roku Alza.cz z przychodami na poziomie 1,2 mld dolarów w 2021. To sklep internetowy z uniwersalną ofertą, jest też czołowym sprzedawcą produktów RTV/AGD. Inni duzi gracze rynkowi to kolejno: Rohlik.cz (308 mln dolarów przychodu) oraz Mall.cz (280 mln dolarów). Łącznie na te trzy największe sklepy przypada 35 proc. przychodów z e-commerce, wynika z danych ecommerceDB. Jednym z najszybciej rozwijających się sklepów na rynku czeskim jest także Zalando, którego obroty wzrosły aż o 167 proc. w pandemicznym 2020 roku.
Na zakupy Czesi najchętniej wybierają się do sieci po odzież oraz artykuły domowe i ogrodowe. Na dalszych miejscach plasują się artykuły spożywcze, dziecięce oraz elektronika. Największy udział w przychodach branży e-commerce zajmuje elektronika (29 proc.), ubrania (27 proc.), zabawki i hobby (24 proc.), meble (11 proc.) oraz żywność i higiena osobista (9 proc.).
Bezgotówkowo i samoobsługowo
Przez lata Czesi preferowali płatność za pobraniem, która wciąż odpowiada za 45 proc. transakcji. Od 2018 roku trend się jednak zmienia na rzecz szybkich przelewów internetowych (34 proc.), płatności kartą (29 proc.) i cyfrowych portfeli (7 proc.) – wynika z danych JP Morgan. Jedną z przyczyn wzrostu popularności płatności bezgotówkowych był pandemia, w trakcie której zarówno rząd, jak i sprzedawcy przekonywali klientów do tej formy rozliczeń za zakupy.
Według danych Česká-ecommerce.cz, zamówione towary trafiają do Czechów najczęściej poprzez:
Udział i rosnąca popularność usługi Zásilkovna wynika z dynamicznego rozwoju sieci własnych punktów odbioru. Jest ich ponad 7400 oraz dodatkowo 2300 automatów paczkowych Z-BOX. Do zarządzania wysyłką paczek (także na terenie Słowacji i Węgier) oraz korzystania z automatów Z-BOX służy specjalna aplikacja. Korzysta z niej już 3 mln osób.
Podsumowanie
Czesi są bardzo lojalnymi klientami swoich lokalnych sklepów internetowych. Tylko 23 proc. czeskich e-konsumentów kupuje z innych krajów UE, a 15 proc. z krajów spoza Unii, wynika z danych Ecommerce Europe.
Jeśli już Czesi decydują się na zakupy online z innych rynków to przede wszystkim z powodu niższych cen oraz dostępu do produktów, których nie posiadają ich lokalne sklepy. Jako najpopularniejsze kierunki zakupów transgranicznych Czesi wymieniają sklepy internetowe z Niemiec, Polski, Słowacji i Chin.
Od marca 2022 r. Płatności Online Blue Media umożliwiają szybkie płatności pay by linkami także w Czechach i Słowacji. Ta nowa opcja skierowana jest do polskich podmiotów gospodarczych aktywnych w e-commerce chcących w pełni wykorzystać potencjał międzynarodowych płatności internetowych do zwiększenia zasięgu swojej sprzedaży o lokalnych nabywców. Więcej o usłudze przeczytasz tutaj.